Biết ơn

        Tôi thích chó, lý do là vì chó rất biết ơn. Biết ơn của chó khác với biết ơn của người, nhưng không thiếu vẻ đẹp. Chỉ cần cho chó một miếng xương, nó cũng tỏ ra biết ơn, càng được cho, nó càng biết ơn, nó tự động bảo vệ chủ, nhà cửa và đồ đạc của chủ.
         Nhiều người không biết ơn bằng chó. Kẻ muốn được ơn thì nhiều, kẻ biết ơn thì quá ít, đếm người biết ơn dễ hơn đếm người vô ơn, vì số này quá lớn. Có những con cháu vô ơn, có đủ thứ người vô ơn. Làm ơn có thể không đòi trả nghĩa, nhưng đã chịu ơn là phải biết ơn. Cho đi có thể không mong nhận lại, nhưng đã nhận là có bổn phận phải trả đáp. Trả đáp trong biết ơn không có nghĩa một sự bồi hoàn, đổi chác nhưng là một sự tỏ bày điều mình nhận biết về giá trị vật chất và tinh thần của ơn nhận được.

        Ví dụ: Có người cho tôi một chiếc áo ấm, chiếc áo có giá trị 10.000$. Mười ngàn là giá trị vật chất và tặng vật, nhưng không phải chỉ có thế, chiếc áo đó biểu hiện một tình thương, và mang ý nghĩa của một sự cho đi phần nào chính mình người tặng, nên tặng vật đã trở thành một giá trị tinh thần. Chiếc áo đó, người tặng có thể cho người khác, nhưng họ đã tặng tôi như một sự lựa chọn tự do trong trăm ngàn. Sự lựa chọn đó lại là một giá trị thiêng liêng cao quý khác, đắp thêm vào hai giá trị có sẵn.

        Nhận thức 3 giá trị đó, để rồi mình liên hệ với người làm ơn, liên hệ đó sinh ra bổn phận nơi người chịu ơn, bổn phận nơi người chịu ơn lại sinh ra quyền lợi nơi người làm ơn. Kẻ chịu ơn có bổn phận phải biết ơn. Người làm ơn có quyền được biết ơn. Bổn phận biết ơn phải tương xứng với giá trị của ơn nhận được, nếu chẳng thực hiện được tương xứng thì ít ra cũng có một mức tối thiểu nào, hoặc một lời cám ơn, hoặc một cử chỉ chứng tỏ mình hiểu biết. Làm thế không phải vì người làm ơn cần, nhưng vì chính người chịu ơn cần. Cần phải biết ơn để mình xứng đáng là người hơn, xứng đáng phần nào với ơn nhận được, để mình xứng đáng có thể được nhận lãnh thêm. 

       Nếu tôi tưởng mình không chịu ơn ai thì tôi lầm lớn, vì đời tôi nằm trong những liên đới chập chùng. Tôi chẳng cho đi được bao nhiêu, nhưng đã nhận được quá nhiều. Nếu tôi tưởng mình không mắc nợ ai thì tôi cũng lầm, con người tôi từ vật chất đến tinh thần đã, đang và sẽ được xây dựng bằng biết bao công ơn của người khác, suốt đời tôi đều ghi dấu của biết bao nhiêu bóng người đã ghé lại. Nếu tôi tưởng tôi đã trả ơn với người làm ơn cho tôi, thì tôi lầm lớn. Tiền bạc, đồ vật có thể trả , nhưng ân nghĩa và tình thương làm sao trả đúng được. Những mồ hôi nước mắt vì những tận tâm của bao người đã làm cho đời tôi thêm đẹp, là những gì thiêng liêng cao quý nhất. Chưa chắc tôi đã hiểu rõ được giá trị của những ơn đó, chứ đừng nói gì đến việc trả đền cho cân xứng. 

                                                                                                                                 (sưu tầm)  PTB